मकवानपुर । प्रत्येक वर्ष ज्येष्ठ शुक्ल पक्षमा पर्ने एकादशीलाइ निर्जला एकादशी भनिन्छ । यस वर्ष निर्जला एकादशी परेकाेले आज वैदिक सनातन धर्मावलम्बीले आआफ्ना घरको मठमा तुलसीको दल अर्थात तुलसीको बीउ रोपिन्छ। निर्जला एकादशीमा रोपिएको बीउ एक महिनापछि आषाढ शुक्ल एकादशी अर्थात् हरि शयनी एकादशीका दिन रोपिन्छ।
आषाढ शुक्ल एकादशीदेखि कार्तिक शुक्ल एकादशीका दिनसम्म तुलसीको विशेष पूजा गरिन्छ। यसलाई तुलसी हुर्काई बढाई दामोदरसँग विवाह गरिने धार्मिक परम्परा रही अाएकाे छ । यो चार महिनालाई चतुर्मास पनि भनिन्छ। चतुर्मास महिनामा स्नान, पूजन र दान गर्नाले मनोकाङ्क्षा पूरा हुने धार्मिक विश्वास छ।
आज पानीसमेत नपिई व्रत गर्नाले अभीष्ट फल पाइने शास्त्रीय वचन रहेको पाइन्छ । आयुर्वेदिक रुपमा पनि लाभकारी औषधि तुलसी विभिन्न रोगको उपचारमा प्रयोग गरिन्छ। तुलसीमा धेरै अक्सिजन पाइने आधुनिक विज्ञानले समेत प्रमाणित गरेको छ। तुलसीलाई चियाका रुपमा पनि प्रयोग गरिन्छ।
नयाँ रुप परिवर्तनसहितको कोरोना महामारी चलेका बेला घरघरमा तुलसीको दल राख्दा र रोपण गर्दा रोग प्रतिरोधी क्षमता बढाउन सहयोग पुग्ने आयुर्वेद चिकित्सक डा. लक्ष्मी नारायण भगत बताउँछन्।
